فرصتهای ماه رمضان را مغتنم بشمارید

من به ذهنم رسید که این توصیه را هم عرض کنم که این نوافل سی‏وچهار رکعتی که برای نمازهای روز و شب وارد شده است، بسیار با ارزش است. ماه رمضان فرصت خوبی است. ما غالباً اهل نوافل نیستیم. ولی ماه رمضان که می‏شود، چه مانعی دارد؟ کدام کار با دهان روزه، بهتر از نماز خواندن؟ چهار رکعت نماز ظهر است، قبل از این چهار رکعت، هشت رکعت نافله دارد؛ چهار دو رکعتی. چهار رکعت نماز عصر است و قبل از این چهار رکعت، هشت رکعت نافله نماز عصر است. این نوافل را بخوانید. همچنین نوافل مغرب را که از اینها مهمتر است؛ و نیز نوافل شب که یازده رکعت است. همچنین نافله صبح که دو رکعت است. کسانی هستند که در ایام معمولی سال، برایشان مشکل است پیش از اذان صبح برای نماز شب بیدار شوند. ولی در این شبها، به طور قهری و طبیعی بیدار می شوند.این یک توفیق الهی است. چرا از این توفیق استفاده نکنیم؟ ان‏شاءاللَّه فرصتهای ماه رمضان را مغتنم بشمارید.

برکات عجیبی در ماه رمضان وجود دارد
ماه رمضان، ماه پُربرکتی است و دارای ابعاد گوناگونی می‏باشد. معارفی که در این ماه راجع به قرآن و دعا و ذکر و نماز و مسایل مختلف دینی برای ذهن مسلمین است و در همه جای دنیا مطرح می‏شود و مسلمان در این ماه این توفیق را پیدا می‏کند که به این مسایل بپردازد - چه عملاً و چه اعتقاداً - به طور معمول در هیچ ماه دیگری چنین توفیقی دست نمی‏دهد.
برکات عجیبی در این ماه وجود دارد. من در فهرست مسایلی که مناسب با این ماه است، تأمل می‏کردم، دیدم که این ماه، ماه دعاهای گوناگون، با مضامین گوناگون است. ... انس با قرآن، آشنایی با معارف قرآنی، حفظ کردن قرآن، تکرار کردن قرآن هم که خودش مقوله‏یی جداگانه و دریایی عظیم است. سایر موارد هم همین‏طور است.

سیر الی‌الله در ماه مبارک رمضان
اصل‌ قضیه‌ این‌ است‌ که‌ ما بتوانیم‌ در ماه‌ رمضان‌، این‌ سیر الی‌الله‌ را بکنیم‌ و می‌شود. عرض‌ کردم‌، گاهی‌ که‌ پس‌ از پایان‌ ماه‌ رمضان‌، خدمت‌ امام‌(رضوان‌الله‌ تعالی‌علیه‌) می‌رسیدم‌، برایم‌ محسوس‌ بود که‌ ایشان‌ نورانی‌تر شده‌اند و حرف‌ زدن‌ و نگاه‌ و اشاره‌ و حرکت‌ دست‌ و اظهارنظرشان‌، با قبل‌ از ماه‌ رمضان‌ فرق‌ کرده‌ است‌. دوره‌ی‌ ماه‌ رمضان‌، برای‌ یک‌ انسان‌ مؤمن‌ و والا، این‌طوری‌ است‌. آن‌قدر به‌ او و به‌قلب‌ و باطنش‌، نورانیت‌ می‌بخشد که‌ انسان‌ این‌ را در مشاهده‌ی‌ حضوری‌ او حس‌ می‌کند و از حرف‌زدنش‌ می‌فهمد که‌ نورانی‌تر شده‌ است‌. بندگان‌ خدا همین‌طورند. ما باید از این‌ فرصت‌، خیلی‌ استفاده‌ کنیم‌.
یک‌ نکته‌ را در زندگی‌ عملی‌ خودمان‌ عرض‌ می‌کنم‌ که‌ شاید ان‌شاءالله‌ برای‌ خود من‌ و برای‌ همه‌ی‌ شما برادران‌ و خواهران‌، وسیله‌یی‌ برای‌ تحرک‌ بهتر و بیشتر باشد. آن‌ نکته‌، این‌ است‌ که‌ برای‌ نزدیکی‌ به‌ خدا، اصل‌ قضیه‌، ترک‌ گناهان‌ است‌. انجام‌ مستحبات‌ و نوافل‌ و توسلات‌ و دعا و بقیه‌ی‌ امور، فرع‌ است‌. اصل‌ قضیه‌، این‌ است‌ که‌ انسان‌ از صدور گناه‌ و خلاف‌ از خود، مانع‌ بشود. این‌، همان‌ تقوا را می‌طلبد. تقوا و پرهیزگاری‌، مهمترین‌ ـ یا بگوییم‌ اولی‌ترین‌ ـ مظهری‌ است‌ که‌ وجود انسان‌ باید داشته‌ باشد. همین‌ است‌ که‌ مانع‌ از گناه‌ انسان‌ می‌شود. گناه‌ نمی‌گذارد که‌ انسان‌، حتی‌ خود را به‌ لبه‌ی‌ دریای‌ عظیم‌ مغفرت‌ الهی‌ برساند و از آن‌ استفاده‌ کند. گناه‌ نمی‌گذارد که‌ ما حال‌ دعا و توجه‌ پیدا کنیم‌. گناه‌ نمی‌گذارد که‌ ما به‌ فکر بازنگری‌ و بازسازی‌ خودمان‌ بیفتیم‌. کوشش‌ بکنیم‌ از گناه‌ فاصله‌ بگیریم‌. این‌، شرط اول‌ قضیه‌ است‌. ....
ماه رمضان ماه خالص شدن است
امام، در ادامه دعا می‏فرماید: «و شهر الطّهور»؛ «شهرِ پاکیزه کننده است.» در این ماه، عواملی وجود دارد که روح ما را پاک و طاهر می‏کند. آن عوامل چیست؟ یکی روزه است؛ یکی تلاوت قرآن است و یکی دعا و تضرّع است. این همه دعاها، ارزاق طیبّه و طاهره‏ای است از مائده‏های ضیافت الهی که خدای متعال در این ضیافت یک ماهه خود، مقابل مردم گذاشته است. مضمون کلام امام این است که خدا در این ضیافت، با روزه از شما پذیرایی می‏کند. ....
بعد می‏فرماید: «و شهر التّمحیص»؛ این ماه، ماه تمحیص است. «تمحیص» یعنی چه؟ یعنی خالص کردن. مقصود این است که در این ماه، ناب و خالص شویم. ....
این ماه، ماه خالص شدن است و اگر درست نگاه کنیم، خالص شدن در این ماه، از راههای دیگرِ خالص شدن، آسان‌تر است. ما با همین روزه و مبارزه کردن با نفس، می‏توانیم خودمان را خالص کنیم. اغلبِ گمراهیهایی که وجود دارد، یا به خاطر گناهانی است که از ما سر می‏زند و یا به خاطر خصلتهای زشتی است که در وجودِ ما نهفته است.
رمضان قطعه‏ای از بهشت است در جهنّم سوزان دنیای مادّی
ماه رمضان در هر سال، قطعه‏ای از بهشت است که خدا در جهنّم سوزان دنیای مادّی ما آن را وارد می‏کند و به ما فرصت می‏دهد که خودمان را بر سر این سفره الهی در این ماه، وارد بهشت کنیم. بعضی همان سی‏روز را وارد بهشت می‏شوند. بعضی به برکت آن سی‏روز، همه سال را و بعضی همه عمر را. بعضی هم از کنار آن، غافل عبور می‏کنند که مایه تأسّف و خسران است. حالا برای خودشان که هیچ، هر کس که ببیند این موجود انسانی، با این همه استعداد و تواناییِ عروج و تکامل، از چنین سفره با عظمتی استفاده نکند، حق دارد که متأسّف شود. این، ماه رمضان است. ماه ضیافت اللَّه است. ماه لیلةالقدر است........

از بزرگترین اهداف روزه ماه رمضان - یا شاید بشود به یک معنا گفت: «تمام الهدف» - تقواست. «لعلکم تتّقون.» و این دست ماست. مردم باید هرکدام خودشان، و اگر بتوانند دیگران را اصلاح کنند.این، مخصوص معممّین نیست. لکن علما و روحانیون و خطبا و وعاظ آمادگی دارند. خدای متعال به آنها این بیان، این امکان، این ذهن، این موقعیت اجتماعی و این لباس را داده است؛ و ما باید از آن استفاده کنیم. از جمله چیزهایی که در این ماه رمضان عادی است، این عبارت صریح خدای متعال است که «لیلة القدر خیر من الف شهر، تنزّل‏الملئکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر، سلامٌ هی حتی مطلع الفجر.» (قدر:۵ – ۳) یک شب تا صبح، مظهر سلام الهی است. همان «سلامٌ قولاً من ربّ رحیم» (یس: ۵۸) که مخصوص مؤمنین است. مخصوص اهل بهشت است. مخصوص بندگان خالص خداست. این، در اختیار ماست که استفاده کنیم. این، آن کلمه‏ای است که من می‏خواهم در باب ماه رمضان عرض کنم. این، کلید اصلاح همه امور است؛ و از این‏جا شروع می‏شود. کما این‏که اصل انقلاب از این‏جا شروع شد: از مسجد و دین.کما این‏که اصل انقلاب از این‏جا شروع شد: از مسجد و دین.